Brief aan mijn moeder

Lieve Ma,

Deze brief schrijf ik u, terwijl ik weet dat u hem nooit zult lezen. Maar ik wil mijn gevoelens toch alsnog uiten.

Het is niet te bevatten wat u tijdens uw leven aan verdriet hebt moeten verwerken. Hoe ouder ik wordt, hoe meer meer ik besef wat een groot leed u in uw keven is toebedeeld geweest. Alleen kan ik natuurlijk nooit voelen wat u hebt gevoeld.
En toch stond u, ondanks het grote verlies, altijd mild in het leven.

Gedurende de oorlog hebben u en pa als liefdevolle ouders zo goed en kwaad als het ging geknokt om ons gezin eten te geven. Hoe jullie dat hebben gedaan, weet ik niet.
Maar we waren de oorlog goed doorgekomen. En dan … onverwachts waren mijn drie broers en mijn zus er niet meer. In één week allemaal overleden door een onverwachte vijand.

De moordenaar was difterie. Een jaar na de bevrijding sloeg het noodlot toe. Eerst overleefden mijn oudste twee broers, René en Kees, de besmettelijke ziekte niet en stierven op één dag. Nog geen week later waren mijn jongste broertje Robbie (één jaar oud) en mijn zus (zeven jaar) aan de beurt.
Mijn broer Wil kwam er gelukkig doorheen. En ik? … Ondanks dat ik eigenlijk vroeger een vrij zwak kereltje was, heb ik die ziekte als enige niet gekregen.
Jullie hebben mij toen snel voor een half jaar bij mijn oom en tante ondergebracht, waar ik op afstand alle toestanden te horen kreeg. Nachten heb ik gehuild toe ik besefte dat wat mijn tante me vertelde echt waar was.
Wel regelmatig verdrietig, maar nooit verbitterd om het verlies van vier kinderen in één week tijd.

Jaren later gebeurde het nog regelmatig dat u op onverwachte momenten in snikken uitbarstte. Logisch natuurlijk. Zo’n enorm verlies is nooit te verwerken en toch bleef u zo lief en vriendelijk tegen anderenen, was nooit verbitterd en zonder haatgevoelens jegens het lot dat u was overkomen.

Lieve ma, heel veel dank voor de liefdevolle opvoeding die mijn broer en ik hebben gekregen. U bent al vele jaren geleden overleden. Ik besef dat de dood als een bevrijding zal hebben gewerkt. U bent nu hopelijk bij de anderen. Rust in vrede.

Je zoon Jules

14-05-2017